Huyện Bắc Hà (tỉnh Lào Cai) hiện có gần 700ha mận tam hoa cho thu hoạch, ước tính có khoảng 4.000 tấn quả tươi, với giá trung bình từ 7.000-10.000 đồng/kg, tổng thu sẽ đạt gần 17 tỷ đồng.
Hộ ông Lù A Dào, thôn Xín Chải, xã Na Hối, huyện Bắc Hà năm ngoái có 1ha mận tham gia dự án cải tạo, phục tráng do Trung tâm khuyến nông tỉnh hướng dẫn, kết quả cây mận sinh trưởng và phát triển tốt hơn những năm trước.
Vụ thu hoạch mận tam hoa năm nay cho năng suất cao trên 3 tấn, bình quân đạt 1,5 tạ quả tươi/cây, với giá 9.000 đồng/kg, gia đình ông thu trên 30 triệu đồng, cao gấp hai lần năm 2009. "Với chức trách là trưởng thôn, năm nay tôi sẽ cải tạo toàn bộ vườn mận 2ha và vận động các hộ trong thôn cùng tham gia," ông Lù A Dào nói.
Mặc dù thời tiết không thuận lợi, khô hạn vào đầu năm và diện tích bị thu hẹp từ 1.500ha xuống còn 700ha do người dân tự đốn tỉa vì những năm trước bán không được giá, nhưng nhờ kịp thời đưa vào cải tạo và phục tráng thí điểm một số nơi như Na Hối, Bản Phố... mà sản lượng mận cả năm ước đạt vẫn cao gần 4.000 tấn - chủ yếu do tăng năng suất vùng đã phục tráng với diện tích trên 200ha.
Tại những điểm tham gia cải tạo, phục tráng, cây mận không những sai quả mà quả còn to, đẹp, bán rất được giá. Ông Triệu Văn Minh, thôn Na Khèo xã Na Hối Tày nói: “Từ đầu vụ mận tam hoa đến nay, tôi đã bán đầy 5 xe ôtô mận, trên 20 tấn mận quả. Năm nay, nhờ tham gia tham canh tỉa cành tạo tán, vun bón đúng kỹ thuật khuyến nông hướng dẫn mà gia đình tôi cũng như nhiều hộ trong thôn vừa được mùa, giá lại cao hơn. Giá mận xô là 5.000-6.000 đồng/kg, mận chọn là 7.000-10.000 đồng/kg.”
Ở thôn Sín Chải, gia đình bà Nông Thị Phượng là hộ cải tạo mận tam hoa bằng phương pháp đốn tỉa với số lượng nhiều cây nhất (50 cây). Bà Phượng cho biết nhờ dự án này mà những cây qua cải tạo cho năng suất, chất lượng quả, hiệu quả kinh tế hơn hẳn. Qua thu hoạch 50 cây cải tạo, mỗi cây cho năng suất từ 1,2-1,3 tạ quả tươi, tổng cộng thu lãi trên 30 triệu đồng.
Còn anh Vương Văn Huynh, dân tộc Nùng, nông dân thôn Na Khèo (Na Hối) là một trong số gia đình trồng mận nhiều nhất Bắc Hà. Thấy mô hình cải tạo khả thi, năm 2008 anh Huynh đã chủ động đến trại rau quả huyện xin dự án 50 cây giống mận tam hoa thuần chủng gốc về trồng thay thế cây già cỗi, thoái hóa.
Vụ mận này, gia đình anh có 400 cây cho thu hoạch, sản lượng ước đạt hơn 6 tấn, thu về 45 triệu đồng. Anh Huynh cho biết, năm tới vườn nhà anh sẽ có thêm 50 cây mận cho thu hoạch sản lượng gấp đôi.
Bà Tống Ngọc Mai, Trưởng Trạm khuyến nông huyện Bắc Hà cho biết kết quả hạch toán trong hai vụ thu hoạch năm 2009 và 2010 cho thấy, đối với cây mận không đốn tỉa, với 1ha cây mận tam hoa trồng khoảng 400 cây, lãi không đáng kể.
Còn với kết quả thu hoạch cây mận tam hoa gốc đã được đốn tỉa, tạo tán, với 1ha cây mận tam hoa (trồng 400 cây), người trồng mận thu lãi từ 20-30 triệu đồng./.
Hộ ông Lù A Dào, thôn Xín Chải, xã Na Hối, huyện Bắc Hà năm ngoái có 1ha mận tham gia dự án cải tạo, phục tráng do Trung tâm khuyến nông tỉnh hướng dẫn, kết quả cây mận sinh trưởng và phát triển tốt hơn những năm trước.
Vụ thu hoạch mận tam hoa năm nay cho năng suất cao trên 3 tấn, bình quân đạt 1,5 tạ quả tươi/cây, với giá 9.000 đồng/kg, gia đình ông thu trên 30 triệu đồng, cao gấp hai lần năm 2009. "Với chức trách là trưởng thôn, năm nay tôi sẽ cải tạo toàn bộ vườn mận 2ha và vận động các hộ trong thôn cùng tham gia," ông Lù A Dào nói.
Mặc dù thời tiết không thuận lợi, khô hạn vào đầu năm và diện tích bị thu hẹp từ 1.500ha xuống còn 700ha do người dân tự đốn tỉa vì những năm trước bán không được giá, nhưng nhờ kịp thời đưa vào cải tạo và phục tráng thí điểm một số nơi như Na Hối, Bản Phố... mà sản lượng mận cả năm ước đạt vẫn cao gần 4.000 tấn - chủ yếu do tăng năng suất vùng đã phục tráng với diện tích trên 200ha.
Tại những điểm tham gia cải tạo, phục tráng, cây mận không những sai quả mà quả còn to, đẹp, bán rất được giá. Ông Triệu Văn Minh, thôn Na Khèo xã Na Hối Tày nói: “Từ đầu vụ mận tam hoa đến nay, tôi đã bán đầy 5 xe ôtô mận, trên 20 tấn mận quả. Năm nay, nhờ tham gia tham canh tỉa cành tạo tán, vun bón đúng kỹ thuật khuyến nông hướng dẫn mà gia đình tôi cũng như nhiều hộ trong thôn vừa được mùa, giá lại cao hơn. Giá mận xô là 5.000-6.000 đồng/kg, mận chọn là 7.000-10.000 đồng/kg.”
Ở thôn Sín Chải, gia đình bà Nông Thị Phượng là hộ cải tạo mận tam hoa bằng phương pháp đốn tỉa với số lượng nhiều cây nhất (50 cây). Bà Phượng cho biết nhờ dự án này mà những cây qua cải tạo cho năng suất, chất lượng quả, hiệu quả kinh tế hơn hẳn. Qua thu hoạch 50 cây cải tạo, mỗi cây cho năng suất từ 1,2-1,3 tạ quả tươi, tổng cộng thu lãi trên 30 triệu đồng.
Còn anh Vương Văn Huynh, dân tộc Nùng, nông dân thôn Na Khèo (Na Hối) là một trong số gia đình trồng mận nhiều nhất Bắc Hà. Thấy mô hình cải tạo khả thi, năm 2008 anh Huynh đã chủ động đến trại rau quả huyện xin dự án 50 cây giống mận tam hoa thuần chủng gốc về trồng thay thế cây già cỗi, thoái hóa.
Vụ mận này, gia đình anh có 400 cây cho thu hoạch, sản lượng ước đạt hơn 6 tấn, thu về 45 triệu đồng. Anh Huynh cho biết, năm tới vườn nhà anh sẽ có thêm 50 cây mận cho thu hoạch sản lượng gấp đôi.
Bà Tống Ngọc Mai, Trưởng Trạm khuyến nông huyện Bắc Hà cho biết kết quả hạch toán trong hai vụ thu hoạch năm 2009 và 2010 cho thấy, đối với cây mận không đốn tỉa, với 1ha cây mận tam hoa trồng khoảng 400 cây, lãi không đáng kể.
Còn với kết quả thu hoạch cây mận tam hoa gốc đã được đốn tỉa, tạo tán, với 1ha cây mận tam hoa (trồng 400 cây), người trồng mận thu lãi từ 20-30 triệu đồng./.
Lục Văn Toán (TTXVN/Vietnam+)