Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Henry Paulson ngày 17/7 đã bày tỏ nghi ngờ rằng việc chỉ trích Trung Quốc trong năm bầu cử có thể gây ảnh hưởng quan hệ song phương, nhưng nói thêm rằng hai nền kinh tế lớn nhất thế giới nên cải thiện quan hệ. Tổng thống Barack Obama trong quá trình vận động tranh cử đã khoe rằng ông trực tiếp đối đầu với Trung Quốc về vấn đề việc làm ở Mỹ. Trong khi đó, ứng viên Tổng thống đảng Cộng hòa Mitt Romney cũng chỉ trích Bắc Kinh và cáo buộc Obama là người cung cấp việc làm cho Trung Quốc. Paulson, người làm việc dưới thời Tổng thống George W. Bush, nói rằng những ngôn từ nóng bỏng không phải là điều gì mới trong các kỳ bầu cử Mỹ. "Tôi nghĩ điều quan trọng là phải nhìn xuyên qua những từ ngữ mạnh bạo. Tôi không tin rằng cả 2 ứng viên đều muốn biến Trung Quốc thành tâm điểm trong chiến dịch, bởi họ biết rằng chúng ta phải hợp tác với Trung Quốc trên nhiều vấn đề" - Paulson nói trong một bài báo của viện nghiên cứu chính sách Atlantic Council" - Tôi tin rằng cả hai nước đều đề cao chủ nghĩa dân tộc. Chủ nghĩa dân tộc quyết định cuộc chơi." Nhưng ông cho biết thêm: "Khi anh nhìn vào Tổng thống Obama và Mitt Romney và quan điểm họ đưa ra, anh sẽ thấy họ đòi một sân chơi công bằng, một sự cạnh tranh theo các quy định toàn cầu... Họ cũng nói rõ rằng mình muốn đạt được điều đó mà không phải mở ra một cuộc chiến tranh thương mại." Paulson cho biết Mỹ và Trung Quốc có các cơ chế ngăn chặn tranh cãi biến thành căng thẳng lớn hơn, như sử dụng Tổ chức Thương mại Thế giới. Nhưng Paulson nói rằng sự đồng thuận chung tại Mỹ về mối quan hệ với Mỹ đã đổ vỡ, với ngày càng nhiều doanh nhân và các nhà lãnh đạo chất vấn rằng liệu mối quan hệ thương mại song phương có mang lại lợi ích cho cả đôi bên? Paulson, cựu chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành công ty Goldman Sachs, nói rằng Trung Quốc và Mỹ đang trở nên độc lập với nhau hơn và các nhà lập pháp Mỹ nên nhìn thấy lợi ích từ một nền kinh tế Trung Quốc khỏe mạnh.
Cả Obama lẫn Romney đều tố nhau là xuất khẩu việc làm sang Trung Quốc (Nguồn: Getty Images)
"Nói trắng ra thì Mỹ sẽ bị tổn thương nếu Trung Quốc không thể vượt qua các thách thức kinh tế ngày càng tăng của họ, hiện đã đe dọa sẽ ngăn trở thành tích thành công đầy ấn tượng của họ trong mấy thập kỷ gần dây" - ông viết trong một bài báo do Atlantic Council đăng tải. Paulson khuyến khích việc triển khai các biện pháp cải thiện quan hệ, gồm việc Mỹ và Trung Quốc thể hiện sự cởi mở trước hoạt động đầu tư tới từ các nước khác. Ông cũng kêu gọi Mỹ hiện đại hóa hoạt động kiểm soát xuất khẩu rất nhạy cảm và đề nghị Trung Quốc tăng cường bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Một lượng lớn các nghị sĩ Mỹ giờ vẫn đang tố cáo Trung Quốc sử dụng các hoạt động thương mại không công bằng. Họ nói rằng Bắc Kinh giữ thấp tỷ giá đồng nhân dân tệ so với đồng dollar, giúp các công ty nước này có cơ hội nhấn chìm thế giới trong các mặt hàng giá rẻ. Paulson cho biết gần đây ông đã tới thăm Trung Quốc và thấy nước này đang giảm dần tốc độ. "Không còn nghi ngờ gì về việc nền kinh tế Trung Quốc đã giảm tốc và tại một loạt khu vực tốc độ đã trở nên rất chậm" -ông nói. Nhưng ông tin tưởng rằng Trung Quốc sẽ phản ứng bằng công cụ chính sách tiền tệ, nói rằng các vấn đề của Trung Quốc hình thành từ các biện pháp mà họ sử dụng để chống lạm phát và bong bóng nhà đất, bên cạnh nỗi lo nợ công ở châu Âu./.
Linh Vũ (Vietnam+)