Những ngày này ở Trại giam Ngọc Lý (thuộc Tổng cục VIII, Bộ Công an), đóng tại xã Ngọc Lý, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang, hàng trăm phạm nhân đang hồi hộp chờ đón niềm vui được đặc xá vào dịp Quốc khánh 2/9 tới đây.
Chúng tôi cùng Đại úy Phan Đình Phấn, Đội trưởng Đội giáo dục phạm nhân của Trại giam Ngọc Lý vào Phân trại số 1.
Qua cổng Phân trại, ngay trước khoảng sân rộng là tấm bảng thông báo danh sách những phạm nhân đã được Hội đồng Trại giam Ngọc Lý xét đặc xá năm 2011 để mọi phạm nhân biết. Những phạm nhân gặp hỏi đều bày tỏ lòng biết ơn cán bộ của trại đã luôn quan tâm, tạo điều kiện cho họ phấn đấu cải tạo tốt, được hưởng chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước để sớm trở về với gia đình, xã hội.
Phạm nhân Phạm Quang Hiên, sinh năm 1982, quê ở xã Hải Đông, thị xã Móng Cái (Quảng Ninh ), bị kết án 9 năm tù về các tội buôn bán hàng cấm và lưu hành tiền giả. Khi mới vào trại giam, anh Hiên suy nghĩ, lo lắng nhiều nhưng rồi được cán bộ của trại tạo mọi điều kiện từ sinh hoạt đến học nghề, sắp xếp công việc phù hợp khiến anh yên tâm dần, suy nghĩ về lỗi lầm và quyết tâm cải tạo tốt.
Anh rất vui khi biết mình có tên trong danh sách đề nghị đặc xá lần này và khẳng định khi ra ngoài xã hội nhất định sẽ chọn cách làm ra đồng tiền bằng chính khả năng của mình, không vi phạm pháp luật.
Còn phạm nhân Nguyễn Thị Tác, sinh năm 1943, quê ở Đình Bảng, Từ Sơn (Bắc Ninh), bị kết án 30 tháng tù về tội buôn bán trái phép chất ma túy. Bà Tác bày tỏ rằng khi vào Trại đã suy nghĩ thấy rõ sai phạm của mình, được sự giúp đỡ của cán bộ đã cố gắng cải tạo tốt và rất phấn khởi khi có tên trong danh sách được hưởng chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước dịp này. Sau này ra ngoài xã hội, về với gia đình, bà sẽ cố gắng làm một công dân tốt và bảo ban con cháu đừng vi phạm mà phải khổ tâm như mình.
Đại tá Nguyễn Bá Sản, Giám thị Trại giam Ngọc Lý, cho biết với bốn phân trại và hai khu sản xuất, những năm qua, Trại giam Ngọc Lý đã thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ để quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân.
Trước hết, Ban Giám thị trại xác định phải giáo dục cho cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của nhiệm vụ chính trị và đề cao trách nhiệm trong quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân; phân công, phân nhiệm cụ thể cho từng bộ phận có nhiệm vụ liên quan trong toàn đơn vị, đồng thời thường xuyên kiểm tra, nắm chắc tình hình, đảm bảo an toàn tuyệt đối trại trong mọi tình huống; chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho phạm nhân để họ có điều kiện cải tạo tốt.
Trong công tác giáo dục phạm nhân bằng lao động, có đến 70% số phạm nhân của Trại làm việc trong các nhà xưởng thông qua học nghề, làm các nghề như may, dệt, mộc, nề...Trại chọn những phạm nhân biết các nghề dạy lại cho những người chưa biết. Qua hoạt động này, phạm nhân có cơ hội suy nghĩ về lầm lỗi của mình, cải tạo thành người lao động chân chính và khi ra ngoài xã hội sẽ có nghề để đảm bảo cuộc sống.
Từ năm 1994 đến nay, Trại giam Ngọc Lý còn tổ chức dạy xóa mù chữ cho phạm nhân và đến nay, đã tổ chức được 9 khóa xóa mù chữ cho 529 phạm nhân. Đặc biệt, mấy năm gần đây, Trại đã tổ chức cho phạm nhân học tập và trong hai năm 2009, 2011, đã tổ chức cho phạm nhân thi kể chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Theo Đại tá Nguyễn Bá Sản, hoạt động này đã tạo chuyển biến tốt về tư tưởng cho phạm nhân, có tác dụng rất tốt đối với họ trong quá trình cải tạo.
Kết quả công tác quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân ở Trại giam Ngọc Lý đã làm chuyển biến tích cực nhiều phạm nhân mà thể hiện rõ nhất là qua các đợt đặc xá và xét giảm án cho những phạm nhân đã phấn đấu cải tạo tốt, đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Hằng năm, Trại tổ chức xét giảm án cho phạm nhân 3 đợt vào các dịp 30/4, 2/9 và Tết âm lịch, mỗi năm cho khoảng gần 1.000 phạm nhân (trong đó có khoảng 20% số này được xét giảm đến hết thời gian chấp hành án còn lại). Trong dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, cùng với việc lập danh sách gửi Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương xem xét, đề nghị đặc xá cho 254 phạm nhân, Trại giam Ngọc Lý cũng xét giảm án cho 241 phạm nhân.
Đại tá Nguyễn Bá Sản cho biết thêm, lãnh đạo trại đã quán triệt tới cán bộ, chiến sỹ và phạm nhân về mục đích, ý nghĩa và nắm chắc các điều kiện, tiêu chuẩn của đặc xá; tổ chức cho phạm nhân bình xét, bỏ phiếu kín, lập danh sách và đối chiếu với từng phạm nhân, thông báo công khai kết quả của Hội đồng xét đặc xá của trại cho phạm nhân biết. Việc đề nghị đặc xá, xét giảm án cho phạm nhân đảm bảo đúng quy trình luật định và không sót (những người đủ điều kiện mà không được đề nghị đặc xá hay xét giảm án), không lọt (những người chưa đủ điều kiện lại được đề nghị đặc xá hay xét giảm án), không xảy ra oan sai. Do làm chặt chẽ, đúng quy định nên cho đến nay, chưa có trường hợp nào thắc mắc về việc này và trại đang chuẩn bị tốt các điều kiện để thực hiện đặc xá theo quy định sau khi có quyết định của Chủ tịch nước./.
Chúng tôi cùng Đại úy Phan Đình Phấn, Đội trưởng Đội giáo dục phạm nhân của Trại giam Ngọc Lý vào Phân trại số 1.
Qua cổng Phân trại, ngay trước khoảng sân rộng là tấm bảng thông báo danh sách những phạm nhân đã được Hội đồng Trại giam Ngọc Lý xét đặc xá năm 2011 để mọi phạm nhân biết. Những phạm nhân gặp hỏi đều bày tỏ lòng biết ơn cán bộ của trại đã luôn quan tâm, tạo điều kiện cho họ phấn đấu cải tạo tốt, được hưởng chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước để sớm trở về với gia đình, xã hội.
Phạm nhân Phạm Quang Hiên, sinh năm 1982, quê ở xã Hải Đông, thị xã Móng Cái (Quảng Ninh ), bị kết án 9 năm tù về các tội buôn bán hàng cấm và lưu hành tiền giả. Khi mới vào trại giam, anh Hiên suy nghĩ, lo lắng nhiều nhưng rồi được cán bộ của trại tạo mọi điều kiện từ sinh hoạt đến học nghề, sắp xếp công việc phù hợp khiến anh yên tâm dần, suy nghĩ về lỗi lầm và quyết tâm cải tạo tốt.
Anh rất vui khi biết mình có tên trong danh sách đề nghị đặc xá lần này và khẳng định khi ra ngoài xã hội nhất định sẽ chọn cách làm ra đồng tiền bằng chính khả năng của mình, không vi phạm pháp luật.
Còn phạm nhân Nguyễn Thị Tác, sinh năm 1943, quê ở Đình Bảng, Từ Sơn (Bắc Ninh), bị kết án 30 tháng tù về tội buôn bán trái phép chất ma túy. Bà Tác bày tỏ rằng khi vào Trại đã suy nghĩ thấy rõ sai phạm của mình, được sự giúp đỡ của cán bộ đã cố gắng cải tạo tốt và rất phấn khởi khi có tên trong danh sách được hưởng chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước dịp này. Sau này ra ngoài xã hội, về với gia đình, bà sẽ cố gắng làm một công dân tốt và bảo ban con cháu đừng vi phạm mà phải khổ tâm như mình.
Đại tá Nguyễn Bá Sản, Giám thị Trại giam Ngọc Lý, cho biết với bốn phân trại và hai khu sản xuất, những năm qua, Trại giam Ngọc Lý đã thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ để quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân.
Trước hết, Ban Giám thị trại xác định phải giáo dục cho cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của nhiệm vụ chính trị và đề cao trách nhiệm trong quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân; phân công, phân nhiệm cụ thể cho từng bộ phận có nhiệm vụ liên quan trong toàn đơn vị, đồng thời thường xuyên kiểm tra, nắm chắc tình hình, đảm bảo an toàn tuyệt đối trại trong mọi tình huống; chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho phạm nhân để họ có điều kiện cải tạo tốt.
Trong công tác giáo dục phạm nhân bằng lao động, có đến 70% số phạm nhân của Trại làm việc trong các nhà xưởng thông qua học nghề, làm các nghề như may, dệt, mộc, nề...Trại chọn những phạm nhân biết các nghề dạy lại cho những người chưa biết. Qua hoạt động này, phạm nhân có cơ hội suy nghĩ về lầm lỗi của mình, cải tạo thành người lao động chân chính và khi ra ngoài xã hội sẽ có nghề để đảm bảo cuộc sống.
Từ năm 1994 đến nay, Trại giam Ngọc Lý còn tổ chức dạy xóa mù chữ cho phạm nhân và đến nay, đã tổ chức được 9 khóa xóa mù chữ cho 529 phạm nhân. Đặc biệt, mấy năm gần đây, Trại đã tổ chức cho phạm nhân học tập và trong hai năm 2009, 2011, đã tổ chức cho phạm nhân thi kể chuyện về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Theo Đại tá Nguyễn Bá Sản, hoạt động này đã tạo chuyển biến tốt về tư tưởng cho phạm nhân, có tác dụng rất tốt đối với họ trong quá trình cải tạo.
Kết quả công tác quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân ở Trại giam Ngọc Lý đã làm chuyển biến tích cực nhiều phạm nhân mà thể hiện rõ nhất là qua các đợt đặc xá và xét giảm án cho những phạm nhân đã phấn đấu cải tạo tốt, đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Hằng năm, Trại tổ chức xét giảm án cho phạm nhân 3 đợt vào các dịp 30/4, 2/9 và Tết âm lịch, mỗi năm cho khoảng gần 1.000 phạm nhân (trong đó có khoảng 20% số này được xét giảm đến hết thời gian chấp hành án còn lại). Trong dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, cùng với việc lập danh sách gửi Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương xem xét, đề nghị đặc xá cho 254 phạm nhân, Trại giam Ngọc Lý cũng xét giảm án cho 241 phạm nhân.
Đại tá Nguyễn Bá Sản cho biết thêm, lãnh đạo trại đã quán triệt tới cán bộ, chiến sỹ và phạm nhân về mục đích, ý nghĩa và nắm chắc các điều kiện, tiêu chuẩn của đặc xá; tổ chức cho phạm nhân bình xét, bỏ phiếu kín, lập danh sách và đối chiếu với từng phạm nhân, thông báo công khai kết quả của Hội đồng xét đặc xá của trại cho phạm nhân biết. Việc đề nghị đặc xá, xét giảm án cho phạm nhân đảm bảo đúng quy trình luật định và không sót (những người đủ điều kiện mà không được đề nghị đặc xá hay xét giảm án), không lọt (những người chưa đủ điều kiện lại được đề nghị đặc xá hay xét giảm án), không xảy ra oan sai. Do làm chặt chẽ, đúng quy định nên cho đến nay, chưa có trường hợp nào thắc mắc về việc này và trại đang chuẩn bị tốt các điều kiện để thực hiện đặc xá theo quy định sau khi có quyết định của Chủ tịch nước./.
Như Kính (TTXVN/Vietnam+)