Mùa giải Nobel năm nay sẽ khởi động trong ngày 8/10 với các tin đồn nói rằng giải Nobel Hòa bình sẽ thuộc về Maggie Gobran ở Ai Cập vì đã giúp đỡ người nghèo ở Cairo, hoặc Sima Samar vì phản đối áo burka ở Afghanistan hay học giả Mỹ Gene Sharp. Giải Nobel đầu tiên công bố trong năm nay sẽ là giải Y học, sẽ được xướng lên vào lúc 11 giờ 30 giờ Thụy Điển (09h30 GMT, 16h30 giờ Việt Nam). Giống mọi năm, phần lớn các phỏng đoán đều tập trung vào ai sẽ giành giải Nobel Hòa bình và Văn chương. Các trang cá cược đã trở thành một yếu tố tăng thêm sức hút của các màn phỏng đoán trong mấy năm trở lại đây và người chơi đôi khi đã phỏng đoán chính xác một cách kỳ lạ, khiến người ta nghi ngờ khả năng các ủy ban trao giải đã rò rỉ thông tin ra ngoài. Năm nay, Maggie Gobran, người được mệnh danh là "Thánh mẫu Teresa" của các khu ổ chuột Cairo, đã đứng đầu danh sách nhận giải Hòa bình của một trang cá cược, với tỉ lệ 6,5 trên 1 trước lễ công bố người chiến thắng diễn ra trong ngày 12/10. Tuy nhiên cuộc đua năm nay không có nhân vật nào thực sự sáng giá hơn cả trong 231 gương mặt được đề cử. Mặc dù ủy ban trao giải Nobel Hòa bình không bao giờ tiết lộ danh tính các ứng cử viên, cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton, cựu Thủ tướng Đức Helmut Kohl, Liên minh châu Âu và nghi phạm đã tiết lộ tin mật cho trang WikiLeaks là Bradley Manning cũng được đưa vào danh sách. Lãnh đạo Viện nghiên cứu Hòa bình Oslo, Kristian Berg Harpviken, người đã theo dõi công việc của ủy ban và mỗi năm đều cho ra mắt danh sách các ứng cử viên tiềm năng nhận giải. Danh sách năm nay gồm có Sharp, một chuyên gia về cách mạng phi bạo lực; nhóm nhân quyền Memorial của Nga và sáng lập viên Svetlana Gannushkina; đơn vị báo chí độc lập Echo of Moscow ở Nga và Tổng biên tập Alexei Venediktov.
Ứng cử viên giải Nobel Hòa bình Gene Sharp (Nguồn: AFP)
Bộ đôi người Nigeria đã đấu tranh chống lại việc lạm dụng tín ngưỡng là Giám mục John Onaiyekan và Mohamed Sa'ad Abubakar, Sultan Sokoto, cũng nằm trong danh sách cùng Tổng thống Myanmar Thein Sein. Nhà hoạt động nhân quyền Afghanistan, cựu Thủ tướng và là người phản đối dữ dội trang phục burka, bà Sima Samar, cũng có thể là người giật giải. Về giải Văn chương, tác giả Trung Quốc Mạc Ngôn và nhà văn Nhật Bản Haruki Murakami đang chia sẻ 2 vị trí đầu bảng trên các trang cá cược. Giới chuyên gia văn chương ở Stockholm tin rằng đã tới lúc để ủy ban Nobel chọn một nữ nhà văn hoặc một người ở Bắc Mỹ để trao giải.
[Nhà văn Nhật Bản và Trung Quốc sẽ tranh giải Nobel] Các cái tên được phỏng đoán trong giới văn chương gồm có nhà văn chuyên viết truyện ngắn người Canada Alice Munro, dù Viện hàn lâm Thụy Điển chưa từng trao giải cho một người viết truyện ngắn. Các cái tên khác là nhà văn Mỹ Don DeLillo và tiểu thuyết gia Somali Nuruddin Farah. Theo truyền thống, giải Văn chương sẽ được hé lộ sớm trước vài ngày. Nhưng tên người chiến thắng chỉ chính thức được xướng lên trong ngày 11/10.
[Nhà văn Nhật Bản và Trung Quốc sẽ tranh giải Nobel] Các cái tên được phỏng đoán trong giới văn chương gồm có nhà văn chuyên viết truyện ngắn người Canada Alice Munro, dù Viện hàn lâm Thụy Điển chưa từng trao giải cho một người viết truyện ngắn. Các cái tên khác là nhà văn Mỹ Don DeLillo và tiểu thuyết gia Somali Nuruddin Farah. Theo truyền thống, giải Văn chương sẽ được hé lộ sớm trước vài ngày. Nhưng tên người chiến thắng chỉ chính thức được xướng lên trong ngày 11/10.
Nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn là ứng viên giải Nobel Văn chương (Nguồn: AFP)
Với giải Nobel Y học, báo chí Thụy Điển đã phỏng đoán Shinya Yamanaka (Nhật Bản) và John Gurdon (Anh) là những người có khả năng nhận giải do công trình nghiên cứu lên hoạt động tái lập trình nhân tế bào. Tiến trình này sẽ khiến các tế bào trưởng thành sinh ra tế bào gốc đa năng, vốn có thể được dùng để sản sinh bất kỳ dạng mô nào trong cơ thể. Đài phát thanh Thụy Điển phỏng đoán rằng người chiến thắng có thể tới từ lĩnh vực biểu sinh học, vốn nghiên cứu tác động của tự nhiên với hoạt động sinh trưởng và cách gene phản ứng với môi trường bên ngoài. Giải Vật lý dự kiến được công bố hôm 9/10, cũng gây chú ý trong năm nay. Phát hiện hồi tháng 7 năm nay về hạt Higgs, còn được xem là "hạt của Chúa", được cho là 1 trong những đột phá lớn nhất trong lĩnh vực vật lý trong nửa thế kỷ qua. Phát hiện cũng được đánh giá là xứng đáng để trao giải Nobel. Tên người giành giải Nobel Hóa học sẽ được công bố hôm 10/10, trong đó Swedish Radio đã phỏng đoán nhà khoa học Svante Paeaebo của Thụy Điển sẽ thắng vì nghiên cứu chấn động về Dữ liệu di truyền cổ. Giải Kinh tế, vốn thường rơi vào tay những người Mỹ trong mấy năm qua, sẽ được công bố cuối cùng, trong ngày 15/10. Vì cuộc khủng hoảng kinh tế, Ủy ban giải Nobel đã cắt bớt phần thưởng xuống còn 8 triệu kronor (1,2 triệu USD) cho mỗi giải, tụt xuống so với mức 10 triệu kronor được trao kể từ năm 2001./.
Linh Vũ (Vietnam+)