Ngày 9/12, tại thủ đô Kampala của Uganda, đàm phán hòa bình giữa Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo và phiến quân M23 đã chính thức diễn ra với những cam kết của hai bên cố gắng tìm kiếm giải pháp chấm dứt xung đột tại quốc gia Trung Phi này, song bước khởi đầu đầy căng thẳng.
Ngoại trưởng Cộng hòa dân chủ Congo Raymond Tshibanda dẫn đầu phái đoàn đại diện chính phủ trong khi Thư ký điều hành M23 Francois Rucogoza phụ trách phái đoàn M23 tham gia đàm phán.
Phát biểu tại Kampala, Ngoại trưởng Tshibandaa nhấn mạnh sự quan tâm của chính phủ là chấm dứt giao tranh ở miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo vốn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dân.
Song ông Tshibandaa cũng khẳng định dù đến bàn thương lượng với sự cởi mỏ, Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo sẽ không thỏa hiệp với những vấn đề bị cho là vi phạm Hiến pháp nước này.
Trong khi đó, trưởng đoàn M23 Rucogoza cho rằng những khó khăn mà người dân ở miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo đang phải hứng chịu là do sự quản lý, điều hành yếu kém của chính phủ. Đại diện phiến quân cáo buộc chính phủ "độc đoán" và "thanh trừng sắc tộc".
Những cáo buộc như vậy đã khiến phái đoàn Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo giận dữ và dọa sẽ không tiếp tục đàm phán nếu họ không có cơ hội tố cáo những hành động "tàn bạo" mà M23 gây ra.
Nhà trung gian của cuộc đàm phán là Bộ trưởng Quốc phòng Uganda, Crispus Kiyonga cho biết phái đoàn Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo cũng sẽ có cơ hội để phản ứng lại những cáo buộc của M23.
Phát biểu với báo giới bên ngoài phòng họp kín, nhà trung gian này cho rằng thông thường, ở giai đoạn bắt đầu đàm phán hòa bình, các bên đều khó giữ được bình tĩnh. Nhưng nhìn chung, quan chức Uganda này lạc quan cho rằng "việc bắt đầu đàm phán đem lại hy vọng cho người dân Cộng hòa dân chủ Congo, người dân khu vực và cộng đồng quốc tế".
Ông Kiyonga cho biết "đang có một cơ hội lớn để tìm ra giải pháp chính trị bền vững cho cuộc xung đột giữa hai bên".
Tiến trình đàm phán sẽ được tổ chức luân phiên giữa hai địa điểm là Kampala và thành phố Goma, điểm nóng trong những đụng độ vừa qua tại miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo.
[Vẫn bế tắc trong giải quyết khủng hoảng tại Congo]
Cho dù đây không phải là lần đầu tiên đại diện Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo và phiến quân M23 vào bàn thương lượng, song cuộc đàm phán tại Uganda là một dấu hiệu cho những nỗ lực của khu vực Hồ Lớn châu Phi (ICGLR) nhằm chấm dứt giao tranh ở miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo vốn đã làm gần nửa triệu người mất nhà cửa và hơn 75.000 người khác phải bỏ chạy sang các nước láng giềng Ruanda và Uganda để lánh nạn.
Theo một thỏa thuận mà ICGLR làm trung gian, M23 rút quân khỏi các thành phố Sake và Goma ở tỉnh Bắc Kivu, miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo, trở lại vị trí cách các thành phố này 20 km, nơi mà M23 đã chiếm đóng trước ngày 20/11.
Phiến quân M23 nguyên là quân đội người Tutsi sáp nhập vào quân đội Cộng hòa dân chủ Congo từ năm 2009, song đầu năm nay đã đào ngũ với lí do bất đồng về lương bổng và điều kiện sinh hoạt.
Cuộc xung đột giữa M23 với chính phủ nước này diễn biến phức tạp khi các nước láng giềng Ruanda và Uganda bị cáo buộc ủng hộ cho lực lượng phiến quân ở Cộng hòa dân chủ Congo.
Hai quốc gia này đều phủ nhận cáo buộc./.
Ngoại trưởng Cộng hòa dân chủ Congo Raymond Tshibanda dẫn đầu phái đoàn đại diện chính phủ trong khi Thư ký điều hành M23 Francois Rucogoza phụ trách phái đoàn M23 tham gia đàm phán.
Phát biểu tại Kampala, Ngoại trưởng Tshibandaa nhấn mạnh sự quan tâm của chính phủ là chấm dứt giao tranh ở miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo vốn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dân.
Song ông Tshibandaa cũng khẳng định dù đến bàn thương lượng với sự cởi mỏ, Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo sẽ không thỏa hiệp với những vấn đề bị cho là vi phạm Hiến pháp nước này.
Trong khi đó, trưởng đoàn M23 Rucogoza cho rằng những khó khăn mà người dân ở miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo đang phải hứng chịu là do sự quản lý, điều hành yếu kém của chính phủ. Đại diện phiến quân cáo buộc chính phủ "độc đoán" và "thanh trừng sắc tộc".
Những cáo buộc như vậy đã khiến phái đoàn Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo giận dữ và dọa sẽ không tiếp tục đàm phán nếu họ không có cơ hội tố cáo những hành động "tàn bạo" mà M23 gây ra.
Nhà trung gian của cuộc đàm phán là Bộ trưởng Quốc phòng Uganda, Crispus Kiyonga cho biết phái đoàn Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo cũng sẽ có cơ hội để phản ứng lại những cáo buộc của M23.
Phát biểu với báo giới bên ngoài phòng họp kín, nhà trung gian này cho rằng thông thường, ở giai đoạn bắt đầu đàm phán hòa bình, các bên đều khó giữ được bình tĩnh. Nhưng nhìn chung, quan chức Uganda này lạc quan cho rằng "việc bắt đầu đàm phán đem lại hy vọng cho người dân Cộng hòa dân chủ Congo, người dân khu vực và cộng đồng quốc tế".
Ông Kiyonga cho biết "đang có một cơ hội lớn để tìm ra giải pháp chính trị bền vững cho cuộc xung đột giữa hai bên".
Tiến trình đàm phán sẽ được tổ chức luân phiên giữa hai địa điểm là Kampala và thành phố Goma, điểm nóng trong những đụng độ vừa qua tại miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo.
[Vẫn bế tắc trong giải quyết khủng hoảng tại Congo]
Cho dù đây không phải là lần đầu tiên đại diện Chính phủ Cộng hòa dân chủ Congo và phiến quân M23 vào bàn thương lượng, song cuộc đàm phán tại Uganda là một dấu hiệu cho những nỗ lực của khu vực Hồ Lớn châu Phi (ICGLR) nhằm chấm dứt giao tranh ở miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo vốn đã làm gần nửa triệu người mất nhà cửa và hơn 75.000 người khác phải bỏ chạy sang các nước láng giềng Ruanda và Uganda để lánh nạn.
Theo một thỏa thuận mà ICGLR làm trung gian, M23 rút quân khỏi các thành phố Sake và Goma ở tỉnh Bắc Kivu, miền Đông Cộng hòa dân chủ Congo, trở lại vị trí cách các thành phố này 20 km, nơi mà M23 đã chiếm đóng trước ngày 20/11.
Phiến quân M23 nguyên là quân đội người Tutsi sáp nhập vào quân đội Cộng hòa dân chủ Congo từ năm 2009, song đầu năm nay đã đào ngũ với lí do bất đồng về lương bổng và điều kiện sinh hoạt.
Cuộc xung đột giữa M23 với chính phủ nước này diễn biến phức tạp khi các nước láng giềng Ruanda và Uganda bị cáo buộc ủng hộ cho lực lượng phiến quân ở Cộng hòa dân chủ Congo.
Hai quốc gia này đều phủ nhận cáo buộc./.
(TTXVN)