Quốc hội Singapore đã thông qua những cải cách luật pháp hủy bỏ án tử hình trong một số vụ buôn lậu ma túy và giết người, mang tới hy vọng cho vài chục phạm nhân đang chờ ngày xử tử. Trong một tuyên bố cuối ngày thứ Tư, Văn phòng Tổng công tố Singapore (AGC) cho biết quốc hội đã chính thức phê chuẩn những điều chỉnh cho phép các thẩm phán giảm án từ tử hình xuống tù chung thân với một số điều kiện nhất định. Các nhóm nhân quyền trước giờ vẫn kêu gọi bãi bỏ án tử hình ở Singapore, vốn được thực thi từ thời hòn đảo này còn là thuộc địa Anh. Tuy nhiên, chính quyền cho rằng án tử hình vẫn là cần thiết với những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng. “Chúng tôi vui vì họ đã làm như thế. Quyết định này phá vỡ vướng mắc tâm lý quan trọng của chính quyền Singapore vẫn ưa thích việc bắt buộc áp dụng hình phạt tử hình”, Phil Robertson, phó giám đốc Human Rights Watch châu Á, nói. Trước những cải cách, các thẩm phán không có lựa chọn nào khác ngoài việc tuyên án tử hình với bất kỳ ai phạm tội giết người hay buôn ma túy trên một số lượng nhất định. Thẩm phán giờ sẽ có quyền giảm án xuống còn tù chung thân với một người phạm tội giết người nếu người đó “không bị phát hiện là cố ý gây ra cái chết”, AGC cho biết. Với các tội liên quan đến ma túy, tòa án có thể tuyên tù chung thân nếu bị cáo “chỉ là một tay trung chuyển” hoặc “bị chấn động bất thường về thần kinh không thể chịu trách nhiệm hành vi cho tội ác”. Các công tố viên cũng phải xác tín là bị cáo đã hỗ trợ “tích cực” cảnh sát chống ma túy trong các cuộc điều tra ở Singapore hoặc ở hải ngoại, AGC nói. AGC, cơ quan giám sát các đơn vị công tố hình sự, cho biết họ đã gặp luật sư của 34 người bị tuyên án tử hình vì ma túy, những người này giờ có thể được xem xét giảm án. Các luật sư bên bị cũng sẽ được mời tìm hiểu xem thân chủ của họ có giúp đỡ Cục chống ma túy trung ương hay không. Ngày thứ Tư, Phó thủ tướng Teo Chee Hean đã bác bỏ những kêu gọi hủy bỏ hoàn toàn án tử hình, cũng được áp dụng cho các tội bắt cóc và tấn công bằng súng. Ông Teo nói án tử hình vẫn cần để đối phó với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Robertson của Human Rights Watch cho rằng dù đã có những sửa đổi, số phận bị cáo vẫn phụ thuộc vào chứng nhận của công tố viên về việc bị cáo có hợp tác tích cực hay không. “Nên thật ra là giống như trao những vụ việc vào tay thẩm phán, nhưng vẫn giật dây phía sau”, Robertson nói. “Và luật không nói rõ như thế nào là hợp tác tích cực”.
Quốc hội Singapore (Nguồn: AFP)
Subhas Anandan, một trong những luật sư hình sự hàng đầu Singapore, cũng bày tỏ hoan nghênh các thay đổi. “Bản thân chúng tôi không chống lại án tử hình, nhưng chúng tôi chống lại án tử hình bắt buộc. Chúng tôi cho rằng trong một số vụ việc, thẩm phán có thể hạ mức án từ tử hình xuống án tù”, ông nói với AFP. Gia đình của Yong Vui Kong, một người Malaysia bị kết án năm 2008 khi 19 tuổi vì buôn lậu heroin, hy vọng những cải cách sẽ cứu Yong khỏi giá treo cổ. “Tôi rất lạc quan và hy vọng. Nó chỉ là tay con bị người ta sử dụng”, anh trai Yong Vui Kong, Yong Yun Leong, nói với AFP./.
Trần Trọng (Vietnam+)