Ngày 10/3, tại Cần Thơ, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội và Viện Khoa học xã hội Việt Nam đã tổ chức hội thảo với chủ đề “Kinh tế Việt Nam-Những vấn đề đặt ra trong trung và dài hạn.”
Hội thảo đánh giá kết thúc kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2006-2010, kinh tế Việt Nam đã vượt ngưỡng nước đang phát triển, có thu nhập thấp để gia nhập các nước có thu nhập trung bình, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Tuy nhiên, đi kèm với nó còn không ít khó khăn, thách thức lớn. Nổi cộm là bất ổn vĩ mô gia tăng như lạm phát, tỷ giá biến động mạnh, thâm hụt cán cân thanh toán, thị trường tài chính, tiền tệ thiếu ổn định. Nhiều vấn đề về an sinh xã hội gặp khó khăn không nhỏ.
Cùng với phân tích những nguyên nhân dẫn đến những hạn chế, tồn tại nêu trên, hội nghị kiến nghị Nhà nước thực hiện nhiều biện pháp hoạch định, điều hành chính sách kinh tế vĩ mô từ năm 2011-2015 và giai đoạn sau đó nhằm ổn định, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong giai đoạn hội nhập sâu với kinh tế thế giới.
Trước hết, cần thực hiện ngay tái cơ cấu kinh tế, điều chỉnh thể chế căn bản để thực sự làm thay đổi mô hình tăng trưởng như tái cấu trúc hệ thống ngân hàng bằng cách tăng cường vai trò độc lập của ngân hàng nhà nước; mạnh tay sắp xếp lại các ngân hàng thương mại cổ phần đồng thời chuyển sang chế độ ngân sách “cứng” theo nguyên tắc nhà nước tập trung ổn định vĩ mô, chống lạm phát, giảm thiểu đầu tư công (nhất là đầu tư cho doanh nghiệp nhà nước) trong tổng vốn đầu tư của xã hội song song với tăng cường hiệu quả, chất lượng đầu tư công. Không phân bổ vốn đầu tư nhà nước vào ngành mà tư nhân đảm nhiệm tốt.
Cần ưu tiên hàng đầu cho kiềm chế lạm phát thay vì ưu tiên cho tăng trưởng kinh tế, đồng thời kiểm soát chặt chẽ chính sách tài khóa để giảm bội chi ngân sách xuống còn 4,5% của GDP (năm 2011) và giảm dần tỷ lệ này còn 2,5% năm 2015. Giảm mức tăng tín dụng hàng năm còn 16-17%, giảm sâu mức nhập siêu trung hạn để giảm thâm hụt của cán cân vãng lai xuống còn 9% (năm 2011) và xuống mức 5% năm 2015 và cũng nhằm tăng mức dự trữ ngoại hối.
Nhà nước cần hoàn chỉnh cơ chế, luật pháp phù hợp với thông lệ quốc tế, bảo đảm thực thi hữu hiệu chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ đồng thời cũng để khắc phục nhược điểm thiếu đồng bộ, thiếu nhất quán, chồng chéo trong thực hiện chính sách này. Chiến lược thu hút đầu tư nước ngoài cần tính tới yếu tố dài hạn.
Để đạt hiệu quả mong muốn, cần hoàn thiện các nhóm giải pháp về pháp luật liên quan, quy hoạch, cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xúc tiến đầu tư, quản lý nhà nước. Nhà nước cần lấy nông nghiệp, nông thôn làm trọng tâm cho chiến lược phát triển kinh tế-xã hội.
Theo đó, cần xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, có khả năng cạnh tranh và kết nối với chuỗi giá trị toàn cầu; tăng đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn, trong đó, ưu tiên tăng tín dụng và hỗ trợ lãi suất đầu tư cho lĩnh vực này song song với áp dụng hàng rào kỹ thuật trong nhập khẩu nông sản.
Để nhanh chóng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cần khuyến khích các hoạt động công nghiệp thuận theo lợi thế so sánh, xem xét lại chiến lược công nghiệp bất chấp lợi thế so sánh. Nhà nước cần nhanh chóng cải cách an sinh xã hội theo hướng gắn kết với các chương trình phát triển kinh tế-xã hội để vừa tạo tăng trưởng kinh tế, vừa phát huy tối đa nguồn lực con người./.
Hội thảo đánh giá kết thúc kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2006-2010, kinh tế Việt Nam đã vượt ngưỡng nước đang phát triển, có thu nhập thấp để gia nhập các nước có thu nhập trung bình, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Tuy nhiên, đi kèm với nó còn không ít khó khăn, thách thức lớn. Nổi cộm là bất ổn vĩ mô gia tăng như lạm phát, tỷ giá biến động mạnh, thâm hụt cán cân thanh toán, thị trường tài chính, tiền tệ thiếu ổn định. Nhiều vấn đề về an sinh xã hội gặp khó khăn không nhỏ.
Cùng với phân tích những nguyên nhân dẫn đến những hạn chế, tồn tại nêu trên, hội nghị kiến nghị Nhà nước thực hiện nhiều biện pháp hoạch định, điều hành chính sách kinh tế vĩ mô từ năm 2011-2015 và giai đoạn sau đó nhằm ổn định, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong giai đoạn hội nhập sâu với kinh tế thế giới.
Trước hết, cần thực hiện ngay tái cơ cấu kinh tế, điều chỉnh thể chế căn bản để thực sự làm thay đổi mô hình tăng trưởng như tái cấu trúc hệ thống ngân hàng bằng cách tăng cường vai trò độc lập của ngân hàng nhà nước; mạnh tay sắp xếp lại các ngân hàng thương mại cổ phần đồng thời chuyển sang chế độ ngân sách “cứng” theo nguyên tắc nhà nước tập trung ổn định vĩ mô, chống lạm phát, giảm thiểu đầu tư công (nhất là đầu tư cho doanh nghiệp nhà nước) trong tổng vốn đầu tư của xã hội song song với tăng cường hiệu quả, chất lượng đầu tư công. Không phân bổ vốn đầu tư nhà nước vào ngành mà tư nhân đảm nhiệm tốt.
Cần ưu tiên hàng đầu cho kiềm chế lạm phát thay vì ưu tiên cho tăng trưởng kinh tế, đồng thời kiểm soát chặt chẽ chính sách tài khóa để giảm bội chi ngân sách xuống còn 4,5% của GDP (năm 2011) và giảm dần tỷ lệ này còn 2,5% năm 2015. Giảm mức tăng tín dụng hàng năm còn 16-17%, giảm sâu mức nhập siêu trung hạn để giảm thâm hụt của cán cân vãng lai xuống còn 9% (năm 2011) và xuống mức 5% năm 2015 và cũng nhằm tăng mức dự trữ ngoại hối.
Nhà nước cần hoàn chỉnh cơ chế, luật pháp phù hợp với thông lệ quốc tế, bảo đảm thực thi hữu hiệu chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ đồng thời cũng để khắc phục nhược điểm thiếu đồng bộ, thiếu nhất quán, chồng chéo trong thực hiện chính sách này. Chiến lược thu hút đầu tư nước ngoài cần tính tới yếu tố dài hạn.
Để đạt hiệu quả mong muốn, cần hoàn thiện các nhóm giải pháp về pháp luật liên quan, quy hoạch, cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xúc tiến đầu tư, quản lý nhà nước. Nhà nước cần lấy nông nghiệp, nông thôn làm trọng tâm cho chiến lược phát triển kinh tế-xã hội.
Theo đó, cần xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, có khả năng cạnh tranh và kết nối với chuỗi giá trị toàn cầu; tăng đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn, trong đó, ưu tiên tăng tín dụng và hỗ trợ lãi suất đầu tư cho lĩnh vực này song song với áp dụng hàng rào kỹ thuật trong nhập khẩu nông sản.
Để nhanh chóng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cần khuyến khích các hoạt động công nghiệp thuận theo lợi thế so sánh, xem xét lại chiến lược công nghiệp bất chấp lợi thế so sánh. Nhà nước cần nhanh chóng cải cách an sinh xã hội theo hướng gắn kết với các chương trình phát triển kinh tế-xã hội để vừa tạo tăng trưởng kinh tế, vừa phát huy tối đa nguồn lực con người./.
Thế Đạt (TTXVN/Vietnam+)