“Mỗi buổi chiều đi đón con, tôi thường mua cho cháu một, hai quả trứng gà nướng để ăn lót dạ trước khi đi học thêm ca tối. Thấy cháu ăn ngon lành, thậm chí tỏ ra thích thú nên tôi cũng không chú ý kỹ. Nhưng đến hôm nay, tận mắt theo dõi cháu ăn hết hai quả trứng, mà không quả nào có lòng đỏ, tôi mới tá hỏa nhận ra sự thật về những quả trứng kỳ quái này,” chị Thanh Thủy (Cầu Giấy, Hà Nội) cho hay.
Những quả trứng bất thường mà chị Thủy nhắc đến thường được gắn mác “trứng nướng Thái Lan.” Ban đầu, chúng được bày bán chủ yếu dọc tuyến đường Láng (Đống Đa, Hà Nội). Nhưng hiện nay, mặt hàng này đã “tấn công” ồ ạt các cổng trường học. Đa phần, các thực khách cứ thản nhiên thưởng thức mà không hề mảy may quan tâm đến nguồn gốc và quy trình chế biến mặt hàng này.
Trứng “kỳ quái”
Dạo một vòng qua nhiều cổng trường trên địa bàn Hà Nội như Đại học Giao thông Vận tải, Trung học phổ thông Yên Hòa, trung học cơ sở Cát Linh, tiểu học Dịch Vọng,… đều thấy la liệt các hàng bán trứng gà nướng Thái Lan. Mỗi quả trứng thành phẩm được bán với giá 6.000 đồng, mức giá được coi là “vừa tầm.”
“Nghe nhiều người kháo món này rất ngon, bổ mà rẻ nên mình cũng ghé qua ăn thử. Ban đầu, mình rất ngạc nhiên vì hợp chất bên trong vỏ trứng không ra lòng đỏ, cũng chẳng phải lòng trắng. Dù vậy, mình vẫn là khách hàng thường xuyên của hàng trứng gà nướng gần cổng trường. Nhiều khi không còn là cảm giác mình đang ăn trứng, mà nó giống như một thứ bánh sần sật” bạn Thùy Dung (Đại học Ngoại thương) cho biết.
Quan sát bằng mắt thường, trứng nướng Thái Lan (khi đã chế biến xong) chỉ khác với những quả trứng gà bình thường ở chỗ: Ở một đầu quả trứng, trên bề mặt vỏ trứng, có một ít lòng trứng màu vàng nhạt trào ra, khô sánh lại. Tuy nhiên, khi bẻ đôi quả trứng ra, bên trong chỉ thấy có một dạng đặc màu trắng đục, trên bề mặt có nhiều lỗ nhỏ li ti như kim châm.
Khi được hỏi về cảm nhận đối với “món ăn ngoại” này, bạn Minh Tuấn (Trung học phổ thông Cầu Giấy), một “tín đồ” trung thành của món trứng gà nướng Thái Lan từ hơn một năm nay chia sẻ: “Lõi trong vỏ trứng có màu trắng đục như vôi, có mùi thơm, khi ăn có cảm giác bùi và ngọt, khá vừa miệng. Nhưng có điều lạ là mùi vị đặc trưng của trứng đã hoàn toàn biến mất.”
Lý giải về việc trứng không còn lòng đỏ, anh Nguyễn Hùng, chủ một cửa hàng ở gần khu vực Học viện Tài chính cho hay: Để làm món trứng nướng này, người ta phải đục một lỗ nhỏ trên vỏ, bơm gia vị, muối, tiêu và mật ong vào lắc đều, cho lòng trắng và lòng đỏ tan ra, hòa vào nhau. Quy trình này khiến trứng hầu như không còn lòng đỏ đồng thời điều đó cũng giúp khử mùi tanh của trứng. Sau đó, trứng được nướng trong lò trấu khoảng sáu tiếng.
“Về cơ bản, quy trình chế biến trứng Thái Lan là như vậy, còn cặn kẽ hơn về loại gia vị, tỷ lệ pha chế thì không thể tiết lộ. Đó là bí quyết nhà nghề, phải tuyệt mật,” anh Hùng nói.
Còn theo chị Lan Anh, người thường bán dạo mặt hàng này tại các cổng trường khu vực Đống Đa, để tiết kiệm thời gian, chị thường châm lỗ cho trứng, đưa kim bơm vào hút lòng trứng ra xô hoặc chậu, pha chế với gia vị, đánh tan lòng trắng, lòng đỏ đến khi sủi bọt; sau đó sẽ bơm ngược lại hợp chất trên vào quả trứng.
“Không cần đầu tư nhiều, chỉ cần bỏ ra một khoản chi phí vài triệu ban đầu để “tầm sư học đạo,” rồi sắm một chiếc xe, chịu khó rong ruổi trên các con phố hoặc đứng bán ở các cổng trường là mỗi ngày có thể kiếm được khoảng 400.000 đến 500.000 đồng,” chị nói.
Ẩn họa từ những quả trứng không lòng đỏ
Khi được hỏi về nguồn gốc của những quả trứng gà này, phần lớn người bán hàng đều thản nhiên: “Chúng tôi nhập về từ các đầu mối chuyên cung cấp trứng gà trên địa bàn Hà Nội. Tuy không có gì chứng minh là trứng đã qua kiểm dịch, nhưng Hà Nội vẫn chưa có trứng nhiễm cúm gia cầm. Người ta cũng vẫn mua nhiều. Có thấy ai bị làm sao đâu!”
Tuy nhiên, theo Tiến sỹ Phan Thanh Tâm, Viện Khoa học và Công nghệ Sinh học, Đại học Bách khoa Hà Nội, bản thân loại trứng này chứa nguy cơ rất cao đối với người sử dụng, đặc biệt trong tình hình dịch cúm gia cầm đang có khả năng quay trở lại.
Tiến sỹ Phan Thanh Tâm cảnh báo: Ở vỏ trứng gà thường chứa rất nhiều loại vi khuẩn có khả năng gây bệnh cao do trứng thường bị dính phân gà. Trong quá trình chế biến, nếu vỏ trứng không được làm sạch, nhiều loại vi khuẩn sẽ dính vào lòng trứng.
Trong đó, phổ biến nhất là vi khuẩn Salmonella ở gia cầm và trứng gia cầm là loại vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm. Ở nhiệt độ thấp, loại vi khuẩn này vẫn sống.
Trong khi đó, theo cách thức chế biến được các chủ cửa hàng tiết lộ, thông thường, trứng "Thái Lan" lại được nướng trong lò vi sóng ở nhiệt độ thấp, khoảng 35-40 độ C trong khoảng ba tiếng để đảm bảo trứng chín đều. Vì nếu nướng ở nhiệt độ quá cao, trứng sẽ bị nổ. Sau đó, trứng được ủ trong lò trấu hoặc để trên bếp than nhằm giữ ấm.
Đối với cách chế biến như vậy, tiến sỹ Tâm khẳng định sẽ không thể tiêu diệt được hết vi khuẩn. Riêng vi khuẩn Salmonella chỉ bị tiêu diệt ở nhiệt độ 80-100 độ C. Vi khuẩn H5N1 cũng chỉ bị tiêu diệt sau khi nấu kỹ ở nhiệt độ trên 75 độ C. Nếu ở nhiệt độ 35-37 độ C thì loại vi khuẩn này có thể sống được sáu ngày.
Vì thế, theo tiến sỹ Tâm, nếu người tiêu dùng ăn phải sản phẩm này sẽ rất dễ nhiễm khuẩn và có thể bị ngộ độc, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy,…
Đặc biệt nguy hại hơn, trứng gà nướng “nếu là trứng không rõ nguồn gốc, không có tem kiểm dịch thì nguy cơ trứng nhiễm H5N1 hoàn toàn có thể xảy ra,” Tiến sỹ Phan Thanh Tâm nhấn mạnh.
Thời gian vừa qua, riêng tại địa bàn Hà Nội, cơ quan chức năng liên tục phát hiện và thu giữ hàng loạt trứng gia cầm không qua kiểm dịch. Điển hình nhất là chiều ngày 28/2, Đội Quản lý thị trường số 14 (Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội) đã thu giữ 32.000 quả trứng gà chưa qua kiểm dịch “tuồn” vào thủ đô. Vì vậy, tiến sỹ Tâm cảnh báo, người tiêu dùng cần thận trọng hơn đối với loại thực phẩm lạ này./.
Những quả trứng bất thường mà chị Thủy nhắc đến thường được gắn mác “trứng nướng Thái Lan.” Ban đầu, chúng được bày bán chủ yếu dọc tuyến đường Láng (Đống Đa, Hà Nội). Nhưng hiện nay, mặt hàng này đã “tấn công” ồ ạt các cổng trường học. Đa phần, các thực khách cứ thản nhiên thưởng thức mà không hề mảy may quan tâm đến nguồn gốc và quy trình chế biến mặt hàng này.
Trứng “kỳ quái”
Dạo một vòng qua nhiều cổng trường trên địa bàn Hà Nội như Đại học Giao thông Vận tải, Trung học phổ thông Yên Hòa, trung học cơ sở Cát Linh, tiểu học Dịch Vọng,… đều thấy la liệt các hàng bán trứng gà nướng Thái Lan. Mỗi quả trứng thành phẩm được bán với giá 6.000 đồng, mức giá được coi là “vừa tầm.”
“Nghe nhiều người kháo món này rất ngon, bổ mà rẻ nên mình cũng ghé qua ăn thử. Ban đầu, mình rất ngạc nhiên vì hợp chất bên trong vỏ trứng không ra lòng đỏ, cũng chẳng phải lòng trắng. Dù vậy, mình vẫn là khách hàng thường xuyên của hàng trứng gà nướng gần cổng trường. Nhiều khi không còn là cảm giác mình đang ăn trứng, mà nó giống như một thứ bánh sần sật” bạn Thùy Dung (Đại học Ngoại thương) cho biết.
Quan sát bằng mắt thường, trứng nướng Thái Lan (khi đã chế biến xong) chỉ khác với những quả trứng gà bình thường ở chỗ: Ở một đầu quả trứng, trên bề mặt vỏ trứng, có một ít lòng trứng màu vàng nhạt trào ra, khô sánh lại. Tuy nhiên, khi bẻ đôi quả trứng ra, bên trong chỉ thấy có một dạng đặc màu trắng đục, trên bề mặt có nhiều lỗ nhỏ li ti như kim châm.
Khi được hỏi về cảm nhận đối với “món ăn ngoại” này, bạn Minh Tuấn (Trung học phổ thông Cầu Giấy), một “tín đồ” trung thành của món trứng gà nướng Thái Lan từ hơn một năm nay chia sẻ: “Lõi trong vỏ trứng có màu trắng đục như vôi, có mùi thơm, khi ăn có cảm giác bùi và ngọt, khá vừa miệng. Nhưng có điều lạ là mùi vị đặc trưng của trứng đã hoàn toàn biến mất.”
Lý giải về việc trứng không còn lòng đỏ, anh Nguyễn Hùng, chủ một cửa hàng ở gần khu vực Học viện Tài chính cho hay: Để làm món trứng nướng này, người ta phải đục một lỗ nhỏ trên vỏ, bơm gia vị, muối, tiêu và mật ong vào lắc đều, cho lòng trắng và lòng đỏ tan ra, hòa vào nhau. Quy trình này khiến trứng hầu như không còn lòng đỏ đồng thời điều đó cũng giúp khử mùi tanh của trứng. Sau đó, trứng được nướng trong lò trấu khoảng sáu tiếng.
“Về cơ bản, quy trình chế biến trứng Thái Lan là như vậy, còn cặn kẽ hơn về loại gia vị, tỷ lệ pha chế thì không thể tiết lộ. Đó là bí quyết nhà nghề, phải tuyệt mật,” anh Hùng nói.
Còn theo chị Lan Anh, người thường bán dạo mặt hàng này tại các cổng trường khu vực Đống Đa, để tiết kiệm thời gian, chị thường châm lỗ cho trứng, đưa kim bơm vào hút lòng trứng ra xô hoặc chậu, pha chế với gia vị, đánh tan lòng trắng, lòng đỏ đến khi sủi bọt; sau đó sẽ bơm ngược lại hợp chất trên vào quả trứng.
“Không cần đầu tư nhiều, chỉ cần bỏ ra một khoản chi phí vài triệu ban đầu để “tầm sư học đạo,” rồi sắm một chiếc xe, chịu khó rong ruổi trên các con phố hoặc đứng bán ở các cổng trường là mỗi ngày có thể kiếm được khoảng 400.000 đến 500.000 đồng,” chị nói.
Ẩn họa từ những quả trứng không lòng đỏ
Khi được hỏi về nguồn gốc của những quả trứng gà này, phần lớn người bán hàng đều thản nhiên: “Chúng tôi nhập về từ các đầu mối chuyên cung cấp trứng gà trên địa bàn Hà Nội. Tuy không có gì chứng minh là trứng đã qua kiểm dịch, nhưng Hà Nội vẫn chưa có trứng nhiễm cúm gia cầm. Người ta cũng vẫn mua nhiều. Có thấy ai bị làm sao đâu!”
Tuy nhiên, theo Tiến sỹ Phan Thanh Tâm, Viện Khoa học và Công nghệ Sinh học, Đại học Bách khoa Hà Nội, bản thân loại trứng này chứa nguy cơ rất cao đối với người sử dụng, đặc biệt trong tình hình dịch cúm gia cầm đang có khả năng quay trở lại.
Tiến sỹ Phan Thanh Tâm cảnh báo: Ở vỏ trứng gà thường chứa rất nhiều loại vi khuẩn có khả năng gây bệnh cao do trứng thường bị dính phân gà. Trong quá trình chế biến, nếu vỏ trứng không được làm sạch, nhiều loại vi khuẩn sẽ dính vào lòng trứng.
Trong đó, phổ biến nhất là vi khuẩn Salmonella ở gia cầm và trứng gia cầm là loại vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm. Ở nhiệt độ thấp, loại vi khuẩn này vẫn sống.
Trong khi đó, theo cách thức chế biến được các chủ cửa hàng tiết lộ, thông thường, trứng "Thái Lan" lại được nướng trong lò vi sóng ở nhiệt độ thấp, khoảng 35-40 độ C trong khoảng ba tiếng để đảm bảo trứng chín đều. Vì nếu nướng ở nhiệt độ quá cao, trứng sẽ bị nổ. Sau đó, trứng được ủ trong lò trấu hoặc để trên bếp than nhằm giữ ấm.
Đối với cách chế biến như vậy, tiến sỹ Tâm khẳng định sẽ không thể tiêu diệt được hết vi khuẩn. Riêng vi khuẩn Salmonella chỉ bị tiêu diệt ở nhiệt độ 80-100 độ C. Vi khuẩn H5N1 cũng chỉ bị tiêu diệt sau khi nấu kỹ ở nhiệt độ trên 75 độ C. Nếu ở nhiệt độ 35-37 độ C thì loại vi khuẩn này có thể sống được sáu ngày.
Vì thế, theo tiến sỹ Tâm, nếu người tiêu dùng ăn phải sản phẩm này sẽ rất dễ nhiễm khuẩn và có thể bị ngộ độc, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy,…
Đặc biệt nguy hại hơn, trứng gà nướng “nếu là trứng không rõ nguồn gốc, không có tem kiểm dịch thì nguy cơ trứng nhiễm H5N1 hoàn toàn có thể xảy ra,” Tiến sỹ Phan Thanh Tâm nhấn mạnh.
Thời gian vừa qua, riêng tại địa bàn Hà Nội, cơ quan chức năng liên tục phát hiện và thu giữ hàng loạt trứng gia cầm không qua kiểm dịch. Điển hình nhất là chiều ngày 28/2, Đội Quản lý thị trường số 14 (Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội) đã thu giữ 32.000 quả trứng gà chưa qua kiểm dịch “tuồn” vào thủ đô. Vì vậy, tiến sỹ Tâm cảnh báo, người tiêu dùng cần thận trọng hơn đối với loại thực phẩm lạ này./.
Phương Mai (Vietnam+)